Overgang

Ik heb gemengde gevoelens over de winter. Vrijdag 25 november 2005 staat in mijn geheugen gegrift. De wegen op de Veluwe waren toen onbegaanbaar. Komend vanuit Noord-Nederland heb ik die avond en nacht grotendeels doorgebracht op de A50 bij Apeldoorn. De volgende morgen om vier uur kon ik m’ n bed opzoeken. Ook nu zorgen sneeuw en ijs voor veel overlast. Glijdend en glibberend op weg, halve dagen in de file, deuken, valpartijen, pijnlijke zitvlakken en gebroken botten. Het is wel weer mooi geweest. Even een paar dagen flinke dooi graag. Even de boel opschonen. Ik heb geen hekel aan kou. Als wegen en stoepen weer begaanbaar zijn mag het van mij nog ’n paar weken flink gaan vriezen. Dat voorkomt dat er in de rest van het jaar teveel insecten zijn. En we zijn toe aan een Elfstedentocht. Hartstikke gezellig. Lekker voor de buis en bij de warme kachel.

Dan is er nog de schoonheid, het sneeuwplezier en de rust. Het winterkleed tooit de natuur een met een sprookjesachtige schoonheid. Vooral het bos is prachtig. De sneeuw kraakt onder de voeten en de honden ravotten in het witte poeder. Dan dringt een diepe rust tot me door. Even blijven staan terwijl de stilte en de heldere witte pracht om me inwerkt. Heerlijk!

Dat relativeert en stemt mild. Ik mopper veel en vaak op die vermaledijde bestuurders en politici. Maar laten we wel beseffen dat het mensen zijn die hun best doen. Die net als wij soms een steekje laten vallen. Dat vergeet ik allemaal niet maar ik beschouw het als mijn taak om ze scherp te houden, ze in te prenten dat ze er niet voor zichzelf zitten en dat ze desnoods duizendmaal hun keuzes aan ons uitleggen. Reclame maken kunnen ze prima zelf maar aan het eind van het jaar wil ik ze toch een compliment maken. Voor al die uren, avonden en weekeinden dat ze op pad zijn en hun tijd investeren in het belang van anderen. Een pluim waard.

De bodem van de gemeentelijke schatkist is , nog meer dan andere jaren, in zicht en er wachten moeilijke keuzes. Niet alleen gemeenten hebben het moeilijk maar dat geldt zeker ook voor veel burgers. De overheid mag best een beroep doen op meer zelfredzaamheid maar het mag niet zo zijn dat alle lasten worden afgewenteld op die burgers. En het moet er al helemaal niet toe leiden dat groepen mensen worden afgeschreven en over de reling kieperen. Basale levensbehoeften als voedsel, veiligheid en beschutting komen op de eerste plaats. Voor mij staat het sociale gezicht van de overheid naar de burgers voorop. Samen met de economie en de veiligheid. Dat is de basis waar de samenleving op rust. De tijd van het sparen van de kool en de geit is voorbij. Er moet gekozen worden. Ik wens alle bestuurders en volksvertegenwoordigers in het komende jaar dan ook veel wijsheid toe.

Ik wens u een voorspoedig en vooral gelukkig 2011. Speciaal degenen die een minder goed jaar achter de rug hebben.

Vrede op aarde

Zo, het jaar zit er weer bijna op. Er is in 2010 genoeg gebeurd maar als ik terugkijk dan heb ik niet het gevoel dat er veel is veranderd. Nog steeds slaan mensen elkaar de kop in op grond van die ene onveranderlijke waarheid, hersenspinsels uit een grijs verleden, vastgelegd in boeken waarin miljoenen, miljarden mensen hun reden van bestaan hebben gevonden. Ja, het is belangrijk om tot een groep, een stam, een kudde te behoren. Dat heeft de evolutie zo voor ons bepaald.

Samen sta je sterk. Buiten de kudde vermindert de kans op overleven snel. In deze moderne tijd ben je, gewild of ongewild en afhankelijk van de omstandigheden, lid van allerlei groepen. En van groepen in groepen. Ieder mens past in vele hokjes. De behoefte om elkaar te labelen is groot. Alleen zo kunnen we de wereld begrijpelijk en overzichtelijk houden. Jij hoort bij mij maar hij juist niet. Bij jou voel ik me veilig maar bij hem juist niet. Soms zijn de verschillen groot maar vaak ook heel erg klein. En als we geen verschil kunnen ontdekken dan maken we er wel een. De mens is een tegenspraak in zichzelf. Iedereen is uniek maar we willen en moeten tot een groep behoren met dezelfde kenmerken. En we scheppen afstand tot degenen die daarbuiten vallen.

Maar de wereld is tegelijkertijd ook klein. Mensen staan vaak dichter bij elkaar dan
ze denken. Probeer maar eens te bepalen in hoeveel stappen uzelf verwijderd bent van een ander persoon. Een Amerikaanse geleerde heeft dat onderzocht in, wat nu heet, het Small-World experiment. Gemiddeld zitten er maar vijf à zes schakels tussen u en een ander. Ik heb wel eens de hand van commissaris van de koningin Clemens Cornielje geschud en die kent koningin Beatrix. Via die route ben ik maar drie stappen verwijderd van alle mensen die ooit met koningin Beatrix hebben kennisgemaakt, vier stappen van alle mensen die zij weer kennen, enzovoorts.

Internet heeft de wereld nog verder verkleind. Via Facebook, Farmville of Twitter staan we rechtstreeks in contact met mensen op alle continenten, met Google Maps zoomen we in op een willekeurige plek op aarde en we mailen ons suf tot ver over de landsgrenzen. En toch blijft de wereld groot, de afstand tot anderen ver en de angst voor het onbekende diep geworteld.

Nog een dan. Veel mensen uit onze omgeving kennen de Velpse voetballer Jhon van de Beukering, Jhon kent Feijenoord-trainer Mario Been, Mario kent Johan Cruijf, Johan kent Maradonna en Maradonna kent een voor ons onbekende vroegere buurman uit de sloppen van Buenos Aires.

Een aardig spelletje voor onder de kerstboom. U bent maar enkele handen verwijderd van filmsterren, koningen en dictators. En mocht u zich tijdens de feestdagen willen bezinnen: een of twee stapjes verder komt u uit bij een ploeterende cacaoboer in Ivoorkust, een dakloze zwerver in New York of een arme sloeber in Bombay. Hoe zou die mens zich op dit moment staande houden?

Ik wens u fijne Kerstdagen.

Rhedenleaks

Met de publicatie van honderdduizenden cables (telegramachtige notities) van Amerikaanse ambassades aan hun thuisbasis in Washington gooide Wikileaks de knuppel in het diplomatieke hoenderhok. Met een heuse cyberoorlog tot gevolg. De Amerikanen proberen verdere publicaties te verhinderen en sympathisanten van Wikileaks reageren met aanvallen op websites van instellingen en overheden die de Amerikanen steunen. Julian Assange, de oprichter van Wikileaks, is op basis van dubieuze beschuldigingen opgepakt. Hij wacht nu in een Britse gevangenis op de dingen die komen gaan.

De cables geven de Amerikaanse blik op de persoonlijkheid van koningen, dictators, presidenten, ministers en wat er al zo meer op de politieke aardbodem rondschuimt. Nederlandse politici hopen stilletjes dat zij ook genoemd worden. Dan hoor je er immers pas echt bij. Tot nu toe komt alleen Maxime Verhagen, als vriend van Amerika, die eer toe. Dat levert hem geheid de titel ‘Politicus van het Jaar’ op.

Over naar m’n eigen Rhedenleaks. Beleefd aanbevolen: Politiek Rheden, voor meer leven in de lokale politieke brouwerij. Het loopt prima maar er blijft altijd behoefte aan mailtjes en memo’s van ambtenaren, bestuurders en politici waarin ze elkaar de maat nemen. Liefst met smeuïge uitspraken over lastige collega’s of andere vervelende personages.

Mailtjes waarin wethouder Tiemens aan Femke Halsema meldt dat zij VVD-collega Haverkamp inzake de kliko-kwestie bij de strot heeft en daarom een treetje op de GroenLinks-carrièreladder moet stijgen, ontboezemingen van Haverkamp over duurzaamheidsgedram van Tiemens dat hem de neus uitkomt of wethouder Elsenaar die bekent dat ze hem de rug op kunnen met die luizige 0,2 fte aanstelling en dat hij daarvoor zijn bed niet uit kwám, niet uit kómt en niet uit zál komen. Dat soort teksten. “Geheime” notities zijn helemaal top. Rheden heeft een naam hoog te houden als het gaat om mislukte plannen en projecten. Daar is best nog iets over te vinden. Kattebelletjes over Rozendaals getouwtrek om de Del, gevechten tussen Eerbeek en Brummen om het nieuwe gemeentehuis, ongeregeldheden in de Doesburgse raadszaal of interne strubbelingen bij politieke partijen zijn eveneens zeer welkom.

Ik bereid me voor op een internet-oorlog. De lange arm van de RIVD, de Rhedense Inlichtingen en Veiligheidsdienst, reikt tot in de verste uithoeken van de gemeentelijke samenleving. Ik moet me daartegen wapenen. Daarom zeg ik het nog maar eens: een cyberaanval op Politiek Rheden is zinloos. De dossiers staan over de hele wereld verspreid op servers van bevriende leakers. En mochten de geheimagenten soms denken dat ze mij een valstrik kunnen zetten, bijvoorbeeld via een plaatselijke schone, dan hebben ze het mis. Daar pakken ze me niet mee. Bovendien wordt ik daarvoor te zwaar bewaakt. ;-) Ik geef ze één kans. Ik hou van Trappistenbier, dubbel of tripel.

En, ik zal ’t maar eerlijk bekennen, ik heb boter op m’n hoofd. Eens, tijdens een borrel, heb ik tegen een diplomaat gezegd dat ik een ware vriend van Rheden ben. Zo’n opmerking gaat natuurlijk linea recta naar De Steeg. Ik hou m’n hart vast. Als die cable wordt geleakt staat Rheden op z’n grondvesten te schudden

Zonder dwang

Het Rhedense gemeentebestuur wil de hoeveelheid restafval in Rheden met 25 kilo per inwoner per jaar omlaag brengen. We moeten het afval beter scheiden. De huidige grijze 240-liter containers worden vervangen door kleinere. Afhankelijk van de grootte van het huishouden krijgt u een container voor restafval van 140 (1- en 2-persoonshuishoudens), 180 (3-en 4-persoonshuishoudens) of 240 liter (5-personen of meer). Voor plastic komen centrale inzamelpunten, u kunt als u wilt een papiercontainer krijgen, er komt géén mobiel afvalbrengstation in Dieren en de afvalbakken worden gechipt.

Voor al dit moois betaalt u “slechts” 3,10 euro per jaar extra, een gemiddeld bedrag per huishouden. Een getal waar u verder niet veel mee kunt. Tja, die veelgeroemde transparantie hè! Als u de tarieven bekijkt ziet het plaatje er heel anders uit. Op de website van de gemeente is het even zoeken naar die tarieven. Voor het gemak heb ik daarom het volledige plan op weblog Politiek Rheden geplaatst. Dan kunt u precies uitrekenen hoeveel euro’s u voortaan kwijt bent.

2- en 4-persoonshuishoudens gaan minder betalen, 1- en 3-persoons huishoudens betalen juist meer. Let wel: voor aanzienlijk kleinere kliko’s. Grotere gezinnen zijn extra de klos. U mag overigens ook een kleinere of een grotere kliko nemen. Dan daalt of stijgt de afvalstoffenheffing navenant. Voor een grotere kliko betaalt u wel aanzienlijk meer dan het voordeel aan euro’s voor een kleinere container. Het gaat niet om misselijke bedragen. Alles vanuit het principe “de vervuiler (u dus) betaalt.” Hebt u soms aan fabrikant en detailhandel gevraagd om alles driedubbel te verpakken?

Volgens veel Rhedenaren zijn de huidige kliko’s nog prima. Maar daar hebben B&W geen boodschap aan. Vervangen die hap en wel nu! Kosten: 1,365 miljoen euro. Samen met de andere maatregelen komt het totale bedrag op een slordige 1,45 miljoen euro. Er zijn ook kosten “vergeten”. Waar zijn de uitgaven voor de vervangingsoperatie (administratie, inname, distributie van de kliko’s)? Hoeveel gaat het chippen en het informatiesysteem dat moet worden opgetuigd kosten? Hoe wordt dit plan gefinancierd? Ligt het geld op de klikoplank of moet het worden geleend? Hoe zit het met de rente?

Wat gebeurt er trouwens met de 35.000 “oude” containers? Een deel kan worden gerecycled maar er blijft ongetwijfeld een hoeveelheid kunststof over die moet worden vernietigd? Worden die PCB’s verbrand, de lucht in gejaagd?

Het chippen van de containers is volgens het college nodig om dubbele (afval)aanbiedingen te voorkomen. De Rhedense vroede vaderen en moederen hebben kennelijk niet zoveel vertrouwen in hun onderdanen. Maar ja, dat wisten we al. Dat geldt andersom evenzo. Over dat chippen zijn overigens meer kritische opmerkingen te maken.

Vragen, vragen, vragen. We mogen verwachten dat de gemeenteraad die allemaal stelt en het plan nog eens kritisch tegen het licht houdt.

Ik heb een voorstel. We vervangen de huidige kliko’s nog even niet en spreken af dat iedere inwoner één half kilootje per week minder in de grijze bak gooit. Dat scheelt in de kosten en komt het wederzijdse vertrouwen ten goede. Moet te doen zijn. Zonder dwang!

Tja, die kliko’s!

Ik kreeg nogal wat reacties op mijn column van 10 november over Wethouder Hekking. Daarom kom ik er nog even op terug. Ter herinnering: Kort voor de verkiezingen lanceerde de Rhedense GroenLinks-wethouder Tiemens het afvalplan met het voorstel alle kliko’s te vervangen. De VVD onder aanvoering van Ronald Haverkamp was daar fel op tegen. Binnen één week verspreidde hij 2100 stickers tegen de kliko-vervanging. Mede dankzij de stemmen die deze actie opleverde kon Haverkamp op het wethouderspluche plaatsnemen. Maar zie: Tiemens komt opnieuw met dat plan op de proppen en collega Haverkamp verwijdert de sticker subiet van zijn eigen kliko. Hij heeft zich laten overtuigen.

Mijn kritiek kwam blijkbaar hard aan. Op twitter en op de VVD-website probeert Haverkamp zijn gedrag te rechtvaardigen. Dat gaat maar moeizaam hoor. Niet zo vreemd als je eerst de boel op stelten zet en na het binnenhalen van de verkiezingsbuit doodleuk een U-bocht maakt. En al helemaal als daaraan wordt toegevoegd dat het “toen verkiezingstijd was”. Volgens Haverkamp was die uitspraak hem in de mond gelegd. Ik citeer hem letterlijk: Vervolgens merkte de journalist op: “En het was natuurlijk ook verkiezingstijd een halfjaar geleden”. Waarop ik antwoorde: ” Dat klopt. Zo werken dingen in de politiek.”

De betrokken journalist heeft Haverkamp’s versie nog steeds niet bevestigd. Als het al zo gegaan is dan heeft hij die uitspraak weliswaar niet spontaan gedaan maar hij is het er in ieder geval mee eens. Dat hij met zijn verklaring pas na “Wethouder Hekking” komt en niet direct na het artikel in de Gelderlander maakt het geheel er niet sterker op.

Op twitter probeerde Stegenaar Arie met hem in discussie te gaan. Maar Ronald trekt de trukendoos open. Hij vraagt Arie de verschillen tussen het oude en het nieuwe plan aan te geven. Nee, dat kan Arie niet. Wel, dat is nou jammer. Met de boodschap “OK. Je reactie is dus niet gebaseerd op inhoud. Jammer. Zou dit ook voor de andere draaikontbeschuldigaars gelden?” wordt Arie afgeserveerd.

Fout, fout, fout! Ten eerste is Haverkamp opnieuw niet consequent. Want enkele tweets daarvoor klonk het nog ferm “Geloofwaardigheid en inhoud gaan voor mij samen. Ik moet uit kunnen leggen waarom ik iets doe (of niet).” Dat uitleggen is precies wat hij nalaat. In plaats daarvan zet hij Arie in de hoek. De tweede fout zit in de inhoud. Het plan is voor zover de stukken terug waren te vinden waren juist niet veranderd. Ten derde heeft in ieder geval “draaikontbeschuldigaar” Theo de stukken bestudeerd. En ook die heeft geen inhoudelijke verschillen gevonden. Dat vindt Haverkamp zelf kennelijk ook. Volgens hem zit het verschil juist in de financiële onderbouwing. Dat zegt mij weinig. Een op het oog financieel hecht doortimmerd plan is zo gemaakt. Dat hebben we in Rheden wel vaker gezien. En dat weet Haverkamp donders goed.

Hè, dan wilde ik het over de inhoud hebben maar dan zijn de kolommen alweer vol. Een volgende keer dan maar. Er zijn nog zat financiële en politieke vraagtekens bij dat afvalplan te plaatsen. Even geduld aub!

Brievenbus

De oppositie heeft de achtergronden van de Tweede Kamerleden van de PVV eens grondig doorgespit. Zij werd daarbij geholpen door een ijverige pers en “toevallig” verloren dossiers. Zij namen Wilders daarmee veel werk uit handen. Alleen het moment waarop ze er mee tevoorschijn kwamen was wat ongelukkig voor “onze Geert”. Hij had die informatie liever vóór de Kamerverkiezingen gehad. Maar toen had hij er volgens eigen zeggen de middelen niet voor. De grote gedoger riep daardoor het onheil over zichzelf af.

Zij fractie slaat letterlijk om zich heen. Lucassen intimideert zijn omgeving en gebruikt de brievenbus van zijn buren als urinoir, Hernandes deelt een kopstoot uit, Sharpe ramt een collega-atleet spikes in zijn gezicht en Brinkman geeft een barkeeper een hengst voor zijn kanis. Dan ben ik nog niet eens volledig in mijn opsomming van de strapatsen van de PVV-ers.

Arme Geert. Zijn fractieleden wateren beurtelings door zijn brievenbus en hij moet het maar gedogen. Het houdt maar niet op. Hij zou al die gasten uit zijn fractie kunnen schoppen maar daar doet hij niet aan. Want dat zou zijn politieke vijanden, D66, GroenLinks en de PvdA, op het regeringspluche helpen Een nog veel groter spookbeeld voor Geert.

De partijen die nu tegen de PVV tekeer gaan hebben trouwens boter op hun hoofd. Er is een bloemlezing te maken van alle schandalen die zich bij hen voordeden. Denk maar aan GroenLinkser Duyvendak die betrokken was bij een inbraak in het ministerie van economische zaken. Het punt is dat Geert Wilders over dit soort zaken zelf veel ophef maakt. Begrijpelijk dat de oppositie hem nu terug pakt.

Het ging natuurlijk om het kabinet. De gedoogcoalitie gaf echter geen krimp. Alle pogingen om Rutte-1 onderuit te halen faalden. Wilders houdt zijn boksers aan boord en de VVD en het CDA stopten de vingers in de oren. Normen en waarden stonden even op een laag pitje. Zelfs de CDA-dissidenten Ferrier en Koppejan lieten zich niet horen. Zij lijken tevreden met hun moment of fame tijdens de kabinetsformatie.

De kiezers blijven Wilders trouw. De peilingen laten slechts een lichte daling van het aantal PVV-zetels zien. Zijn achterban maakt onderscheid tussen de PVV en de persoon Geert Wilders. Een om zich heen meppende fractie nemen ze op de koop toe. En er zijn ongetwijfeld aanhangers die begrip opbrengen voor het agressieve deel daarvan. Als er al kiezers weglopen dan gaan ze naar de VVD en het CDA. De oppositie heeft er in ieder geval nauwelijks voordeel van.

Er wordt volgens mij iets over het hoofd gezien. De partijen die roepen dat zij de onlustgevoelens van de PVV-stemmers serieus nemen moeten toch echt laten zien wat zij daaraan gaan doen. Want als het hen al lukt om Wilders van de politieke kaart te vegen dan zijn daarmee de problemen van volks Nederland nog niet verdwenen. Een volgende generatie “Wildersachtigen” zal geladen zijn met nog meer haat en woede. Dan is er van gedogen geen sprake meer. Wel van totale maatschappelijke ontwrichting.

RONA

Het RONA (Regionaal Overleg Noordelijk Aftakking) heeft een schouderklopje verdiend. De strijd voor de leefbaarheid langs de IJssellijn en de Twentelijn begint vruchten af te werpen. De komst van meer goederentreinen lijkt onafwendbaar maar er zijn lichtpuntjes. Vorige week nam de Tweede Kamer enkele moties aan waarop de verzamelde spoorclubs kunnen voortborduren. Zo komt er een onderzoek naar alternatieve plannen waaronder de aanleg van een nieuwe Noordtak. En er lijkt iets gedaan te gaan worden aan het meten van trillingen en het opleggen en handhaven van normen daarvoor. Daarnaast moet de regering concrete voorstellen voor het behoud van de bereikbaarheid en leefbaarheid ontwikkelen. Er werden nog meer moties aangenomen maar die hadden in mijn ogen vooral een symbolisch karakter. Het RONA krijgt in ieder geval voldoende aanknopingspunten om haar goede werk verder vorm te geven.

Het afgelopen jaar is RONA er in geslaagd om de lokale en regionale politiek te mobiliseren en op één lijn te krijgen. Met al die moties en aandacht voor de IJssellijn tot gevolg. Een resultaat om trots op te zijn. Het gevecht om de leefbaarheid gaat nu een volgende fase in. De treinen lijken niet te stoppen maar er is meer dan genoeg werk te doen. Studies, rapportages en ontwikkelplannen zullen worden neergepend in bergen papier. Die moeten allemaal bestudeerd worden en van commentaar voorzien. De taak van RONA zal komen te liggen in het (bij)sturen van die plannen en het beïnvloeden van de besluitvorming. De strijd voor de leefbaarheid is taai en succes moet stap voor stap worden bevochten. Er zal nog meer expertise, nog meer kennis, en nog meer inzet van RONA worden gevraagd.

Er zijn tientallen spoorclubs bij RONA aangesloten. Alle afkomstig uit de steden en dorpen langs de IJssellijn en de Twentelijn, van het Betuwse Elst tot aan het Twentse Oldenzaal. Het is een prestatie van formaat om die als een eenheid te laten opereren. Thea Hiemstra uit De Steeg en Arnoud Scheltema uit Rheden zijn het gezicht van RONA. Zij zijn dag en nacht met hun missie in de weer en het succes van RONA kan voor een belangrijk deel op hun conto worden geschreven.

Hen wacht een nieuwe uitdaging. De overheidsstudies zullen ertoe leiden dat de belangen van individuele spoorverenigingen uiteen gaan lopen. Logischerwijs zal iedere spoorclub dan het eigenbelang voorop stellen. Daar zijn ze immers voor opgericht. RONA moet tegelijkertijd waken voor sluipende politisering. Zich niet voor het karretje van de politiek laten spannen. Om effectief aan de touwtjes te kunnen blijven trekken is verdere verdieping en bundeling van kennis van de spoorproblematiek de aangewezen richting. En vooral: samenwerken waar het kan maar een eigen weg kiezen waar het moet. Als dat lukt kan zij een factor van betekenis voor de leefbaarheid blijven.

RONA heeft de politiek in beweging heeft gekregen. Het is zaak om die beweging erin te houden. Dat pad is bezaaid met doornen. De club kan daarom wel een steuntje in de rug gebruiken. Zij verdient voor haar werk een pluim op de hoed. En Thea en Arnoud verdienen er twee. Goeie lui!

Wethouder Hekking

Wel potverdikke. Mijn vaste voornemen om deze week eens een positief stukje over de politiek te schrijven werd prompt onderuitgehaald door de Rhedense VVD-wethouder Ronald Haverkamp. Vóór de verkiezingen was hij fanatiek tegenstander van het plan de grijze afvalbakken in Rheden te vervangen. Hij maakte er toen een groot nummer van. De kliko’s waren nog prima en veel inwoners vonden het volgens hem niet nodig om die te vervangen. De 1,4 miljoen euro die daarvoor nodig was werd dan ook beschouwd als weggegooid geld. Er werden binnen enkele dagen meer dan 2100 stickers tegen het voorstel van GroenLinks-wethouder Tiemens verspreid. Vol trots meldde de VVD-website het succes van deze actie.

Het kan verkeren. Haverkamp streek na de verkiezingen naast Tiemens op het wethouderspluche neer. Nu die opnieuw met haar kliko-plan komt heeft hij zich laten “overtuigen”. Hij zegt het ongegeneerd en openlijk. Citaat uit de Gelderlander: “En het was toen verkiezingstijd. Zo werkt dat in de politiek” Wat een cynisme. Rara, waar komt toch die kloof tussen burger en politiek vandaan? Haverkamp trekt een lange neus naar alle burgers die aan zijn stickeractie deelnamen. Die mensen mogen zich oprecht belazerd voelen. In de feitelijke situatie rond de kliko’s is in de afgelopen maanden niets veranderd. Met zijn ommezwaai maar vooral met zijn begeleidende commentaar laat Haverkamp zien hoe hij over de politiek denkt. Hij geeft daarmee aan dat hij geen reet om principes geeft. Het doel heiligt alle middelen. En zijn doel was het wethouderspluche. Het maakt hem niet uit hóe hij er komt áls hij er maar komt.

Hij vindt dat de Gelderlander hem “gezocht” citeert. Wat had hij dan verwacht? Die journalist heeft een pluim op zijn hoed verdiend. Haverkamp laat zich met zijn uitspraken kennen als een waardige vertegenwoordiger van het type Hekking, wethouder van Juinen. Prima gedaan dus.

Haverkamp timmerde in de afgelopen jaren stevig aan de weg. Hij mat zich in de vorige raadsperiode een kritische houding aan tegenover het toenmalige college van B&W. Ondanks het feit dat zijn eigen VVD aan dat college deelnam schroomde hij niet om belangrijke voorstellen onderuit te halen. Hij gedroeg zich regelmatig meer als aanvoerder van de oppositie dan als een loyaal coalitiegenoot. Daarmee joeg hij zijn eigen coalitiepartners regelmatig op de kast. Het klapstuk was de discussie over Riviersteen. Dat plan werd onder zijn leiding afgeschoten. Met hart en ziel zette hij zich in voor de Rhedense burger en hij maakte daarbij een oprechte, authentieke indruk. Althans zo leek het. Het blijkt allemaal fake, schone schijn. Alles stond in dienst van zijn privémissie, die wethouderszetel. Het kiesvee, de goedgelovige burger, is er ingetrapt.

Onvoorziene omstandigheden daargelaten moeten we het nog drie-en-een-half jaar met Ronald en zijn spaghetti-coalitie doen. Maar dat is nog geen reden om die tijd lijdzaam uit te zitten. Zeg oppositie: horen we nog eens wat? Het is jullie taak om dit college het vuur aan de schenen te leggen. Hup, wakker worden, het is de hoogste tijd!

De volgende keer schrijf ik echt een positief stuk. Erewoord.

Canon

Het NHM, het Nationaal Historisch Museum, is niet meer. Den Haag houdt de 50 miljoen euro die voor de bouw van het museum was uitgetrokken in de pocket. Is voor mij best te begrijpen. Er moet bezuinigd worden en dan ligt het voor de hand om het “laaghangend fruit” het eerst te oogsten.

Het was al een wonder dat Arnhem als vestigingsplaats voor het museum werd uitverkoren. Dat was voornamelijk te danken aan Jan Vaessen, de toenmalige directeur van het Openluchtmuseum. Samen met architect Francine Houben had hij een prima plan bedacht waarin het Nationaal Historisch Museum naast het Openluchtmuseum zou verrijzen zodat beide musea van elkaars aanwezigheid konden profiteren. Met dat plan werden concurrenten als Amsterdam en Den Haag afgetroefd.

De directie van het NHM werd in handen gegeven van het duo Erik Schilp en Valentijn Bijvanck. Deze “jonge honden” benutten deze kans vooral om zichzelf op de kaart te zetten. Zij hebben het dan ook grondig verkloot. De steun van de landelijke politiek voor Arnhem als vestigingsplaats voor het museum was al niet sterk. Het vertrouwen werd nog verder ondermijnd toen Bijvanck en Schilp het concept, de canon, opzij schoven en het museum in het gebouw van Volkshuisvesting in het centrum van Arnhem, wilden vestigen. Dat zou aanzienlijk schelen in de kosten en honderdduizenden toeristen naar de stad lokken. Zij werden daarin gesteund door een vage lobby. Daarin speelde ook de lokale pers een rol. Het lijntje van de Arnhemse redactie van dagblad De Gelderlander naar woningcorporatie Volkshuisvesting en de innige relatie met de politiek verklaart hun enthousiasme. Een van de redacteuren was enige tijd daarvoor overgestapt naar een managementfunctie bij Volkshuisvesting en vanuit Volkshuisvesting kwam, al dan niet via de lokale politiek, het aanbod aan Schilp en Bijvanck om, voor een zacht prijsje, het Nationaal Historisch Museum in het gebouw van de woningcorporatie te vestigen.

Het had niet veel gescheeld of Arnhem had zichzelf toen al buitenspel gezet. Jan Vaessen en Francine Houben voelden zich geschoffeerd. Zij werden nergens in betrokken en zagen de argumenten voor de keuze van Arnhem onderuit gehaald. Twee oud-burgemeesters van Arnhem, Drijber en Scholten, zeiden er ook iets van. Zij werden prompt weggezet als oude zakken die zich nergens mee moesten bemoeien. Den Haag greep uiteindelijk in en besloot om de oorspronkelijke locatie, naast het Openluchtmuseum, te handhaven.

Het gepruts ging gewoon door. Een parkeervoorziening zou 60 miljoen gaan kosten. Een nieuwe poging om het NHM van het Openluchtmuseum los te weken? Het leek er wel op. Vooral toen later bleek dat een andere oplossing slechts 4 miljoen zou vergen.
Het museum zou in 2011 zijn deuren openen. Maar al dat gebakkelei kostte zeeën van tijd. Er ging dan ook geen schop de grond in. Met deze uitkomst tot gevolg.

Schilp gaat nu op zoek naar “private” partijen. Een goed idee. Maar hij en zijn maatje Bijvanck hebben het NHM vakkundig de nek omgedraaid. Het lijkt mij daarom een nog beter idee om deze brokkenpiloten gevankelijk af te voeren naar de canon van de nationale geschiedenis. Weg met die hap!

Er was eens…

Aan gruwelijke kinderverhalen geen gebrek. De reus wilde Klein Duimpje te grazen nemen, de boze heks zag in Hansje een lekker maaltje en de gemene koningin vergiftigde haar stiefdochter Sneeuwwitje. Toen ik die sprookjes voor het eerst hoorde waren bezorgde ouders in geen velden of wegen te bekennen. Dat heeft mij gemaakt tot de mens die ik nu ben. Ik doe wel stoer maar voor het slapen gaan kijk ik nog dagelijks onder mijn bed en ik kruip met mijn hoofd onder de dekens zodat ik onzichtbaar wordt. En er moet altijd een nachtlampje branden zodat ik me veilig weet.

Onzin natuurlijk. Ik vond die verhaaltjes best leuk. Vooral als de juf of de meester ze voorlas kon je zo heerlijk wegdromen. Ik dacht geen moment dat het allemaal echt was. Daarvoor waren het immers sprookjes. Er is één uitzondering. Als ik voeger ergens bang voor was dan was het wel voor de Sint en zijn knechten. Trappedoeli werd door de nonnetjes van de kleuterschool vooral als boeman gebruikt. Het vooruitzicht om met de roe te krijgen of in de zak te belanden was nog erger dan het kolenhok en als Sinterklaas op bezoek kwam waren we mak als lammetjes. Het was dan ook een bevrijding toen bleek dat de Sint en zijn trawanten sprookjesfiguren zijn.

Tegenwoordig is dat allemaal anders. Honderden ouders beklaagden zich over een poster voor de film Sint, een griezelverhaal van regisseur Dick Maas. Zijn collega Johan Nijenhuis nam het voortouw en diende een klacht in bij de reclame code commissie. Ik kreeg er spontaan pukkels van. De commissie peinsde er niet over om zijn klacht te honoreren maar Johan Nijenhuis, de regisseur van pulpfilm Costa, was weer eens in het nieuws. Weliswaar niet met een van zijn eigen shit-films maar dat mag de pret niet drukken. Van zulke collega’s moet je het maar hebben. Maar goed, Dick Maas en zijn horror-Sint varen wel bij alle publiciteit.

Ach ja, denk ik dan: vroeger hadden we schepen van hout en kerels van staal. Tegenwoordig is dat veelal andersom. Zijn de schepen van staal maar de kerels van hout. Ik wil maar zeggen dat we steeds minder kunnen hebben. Hoe zou dat toch komen? Hebben wij het tegenwoordig veel te goed? Worden we teveel in de watten gelegd? Zouden we niet wat harder voor onszelf moeten worden? Misschien is het juist okay dat er een kredietcrisis is. Zo’n situatie draagt bij aan onze weerbaarheid. Als we dan iets van die weerbaarheid aan onze kinderen overdragen kunnen die zich later ook zonder pappie en mammie beter redden.

Een brugje naar de politiek mag hier natuurlijk niet ontbreken. Kindersprookjes plegen te eindigen met een “en zij leefden nog lang en gelukkig”. Dat gaat niet op voor politieke sprookjes. Die zijn volgens mij veel schadelijker voor de mensenziel. In verkiezingstijd speelt de politiek voor Sinterklaas. Daarna stopt ze je in de zak. Misschien moet ik daarover maar eens wat klachten indienen. Bij de Politieke Reclame Commissie.

Rhedens geneuzel

Als u het woord “meedenken” hoort dan moet u op uw hoede zijn. Zo ook nu. De bezuinigingen moeten verkocht worden. Dat meedenken moet wel binnen de plannetjes van het gemeentebestuur passen, dat begrijpt u. “Kaders stellen” noemen ze dat in gemeenteland.

In De Steeg hebben ze daarvoor de Rhedense keuze bedacht. Het heeft verder weinig om het lijf maar het moet u het gevoel geven dat u serieus wordt genomen. Er wordt een enquête uitgevoerd en u mag op stellingen reageren. Met die enquête begint het al. Die wordt gehouden onder een “afspiegeling” van de Rhedense bevolking. Hoe die afspiegeling wordt bepaald is het geheim van de smid. En de uitslag van zo’n onderzoek sluit altijd naadloos aan op de wensen van de opdrachtgever.

U kunt ook reageren op stellingen. Zowel op de gemeentelijke website als in de Rhedenaar staan deze weken suggesties voor bezuinigingen. Het geheel is knullig opgezet. De stellingen op de website zijn pas na enig zoeken te vinden en wijken af van de stellingen in het gemeentekrantje. Ook het aantal mogelijke antwoorden verschilt. Het stelt allemaal niks voor, spielerei. Maar ja, het levert wel weer werk op. Voor ambtenaren die de resultaten in mooie grafiekjes en powerpointplaatjes verwerken. En voor raadsleden en wethouders die daar dan verder over bakkeleien.

Ik hoop dat u niet de illusie hebt dat er echt naar u geluisterd wordt. Dat meedenken is vooral bedoeld om de boodschap aan de man te brengen. Vaak loopt dat uit op ruzie en kwaaie koppen. Denk maar eens aan de meedenk-veldslagen rond Hart van Dieren. Meedenken werkt alleen als u kunt meebeslissen. En dat ontbreekt ook nu weer.

De voorstelling wordt opgevoerd om u rijp te maken voor de slachtbank. Praktische uitvoerbaarheid doet er niet toe. Wat te denken van de stelling “Bewoners zorgen zelf voor het groenonderhoud in de wijk.” Gaan opeens honderden Rhedense burgers in het weekeinde op commando aan de slag? Dat gelooft toch geen mens. En wie betaalt de snoeischaren, harken en schoffels? Er is ook nog wat regie nodig want je kunt daarbij niet een beetje voor jezelf gaan pionieren. Hup, weg is de bezuiniging. Daar komt dus niks van terecht. Dat geldt net zo goed voor de andere stellingen.

Nee, dat bezuinigen moet tussen uw oren komen. Daarvoor wordt nu uitgebreid campagne gevoerd. En dat kost geld. Geld voor een enquête die door een extern bureau wordt uitgevoerd, voor ambtenaren die ermee in de weer zijn en voor de productie van stapels papier. Ik stel daarom voor dat we deze ongein als eerste wegbezuinigen. We hebben immers een gemeenteraad voor het maken van keuzes. Weg met de bedenkers van de Rhedense Keuze. Neem trouwens de hele communicatieafdeling maar mee. Dat levert alvast een paar ton per jaar op.

Ik heb ook een stelling: “Het aantal wethoudersposten in Rheden wordt teruggebracht tot drie.” Mogelijke antwoorden: eens, eens en eens. Geef het goede voorbeeld en snij eerst het overtollige vet van uw eigen B&W-botten. Na die operatie spreken we elkaar opnieuw.

BES

Zondag 10-10-10: een historische dag die ik niet ongemerkt voorbij wil laten gaan. Verwacht geen wijsheden van me, die komen vooral van internet. Ik wil het alleen even onder uw aandacht brengen. De Nederlandse Antillen bestaan niet meer. Curaçao en Sint-Maarten gaan hun eigen weg en Bonaire, Sint-Eustatius en Saba (de BES-eilanden) maken voortaan deel uit van Nederland. Adiós Curaçao, farewell to Sint-Maarten. En vooral een welkom aan Saba, Sint-Eustatius en Bonaire.

De Bosatlas is aan een nieuwe uitgave toe. Nederland ligt voortaan ook in de tropen en kent nu echte bergen, slapende vulkanen en tropische inheemse diersoorten. De 322 meter hoge Vaalserberg is niet langer de hoogste top van Nederland. De Limburgse heuvel is op 10 oktober gepasseerd door de 877 meter hoge Mount Scenery op Saba en de 601 meter hoge Quill op St. Eustatius. Beide toppers staan te boek als slapende vulkanen maar de hoge temperatuur van het grondwater bij de Quill bewijst dat de aardse kachel daar nog steeds behoorlijk actief is. De vele soorten vleermuizen, de flamingo en de roodsnavelkeerkringvogel behoren voortaan tot de inheemse natuur. Net als het regenwoud en het rijke zeeleven rond de eilanden.

De integratie van de drie eilanden in Nederland is een interessant proces. Ze hebben nu de status van openbaar lichaam. De Antilliaanse wetten worden stapsgewijs vervangen door Nederlandse wetgeving. Het is de bedoeling dat de bestuursstructuur van de eilanden zoveel mogelijk gaat lijken op gemeenten. Maar helemaal zal dat, gezien hun bijzondere geografische ligging, niet lukken. En ze maken ook geen deel uit van een provincie. Houden zo zou ik zeggen.

Nog meer verschillen. De Antilliaanse gulden wordt niet vervangen door de euro maar door de Amerikaanse dollar. Kwestie van pragmatiek. Het moet de Amerikaanse toeristen en de handelsbetrekkingen in het Caribische gebied niet te moeilijk worden gemaakt. Dan zijn er nog de talen. Nederlands is de officiële taal maar op Bonaire wordt Papiaments gesproken en op Saba en St. Eustatius is Engels de voertaal. Krijgt het Papiaments nu bijvoorbeeld dezelfde status als het Fries?

De eilanders zullen de politieke en sociale veranderingen direct al merken. De AOV-uitkering (vergelijkbaar met de AOW) wordt verhoogd van 800 naar 920 Antilliaanse guldens, ongeveer 515 dollar per maand. Daar staat tegenover dat de pensioengerechtigde leeftijd vanaf 2015 in vijf jaar wordt verhoogd van 60 naar 65 jaar. Verdere aanpassing van het sociale stelsel zal nog heel wat voeten in aarde hebben. De lokale en nationale politiek kan haar hart ophalen.

De overzeese landgenoten mogen voortaan ook stemmen voor de Tweede Kamer. Wie weet, misschien krijgen we nog eens een Sabaanse, Statiaanse of Bonairiaanse premier in het Catshuis. En ik ben benieuwd wanneer GroenLinks, de VVD, de PvdA of het CDA aan de andere kant van de Atlantische oceaan opduiken. En voor het geval dat: ik wil best eens zitting nemen in een stembureau op een van de eilanden. De reis moet wel betaald worden hoor. Liefst met een weekje vakantie toe.

Bon bini Bonaire! Welcome Saba and St. Eustatius! Welkom BES in Nederland!

Bedevaart

Dat CDA-congres was een merkwaardige gebeurtenis. Reality-tv waar de familie Pfaff maar bleekjes bij afsteekt. Geinig om naar te kijken. Met een dagvoorzitter die als een standwerker het congres in goede banen trachtte te leiden. Bezwerend, zwetend, wil gesticulerend, heen en weer rennend hield hij de massa in bedwang. Het lukte hem op het nippertje. Volgens mij moest de arme man na afloop aan de beademing.

Er dreigde complete chaos toen er gestemd moest worden. In ijltempo werden de resoluties er doorheen gejaagd. De voorzitter noemde het nummer van de resolutie, de congresgangers staken hun stembiljet omhoog, de voorzitter schatte het aantal voor- en tegenstemmen en binnen 30 seconden werd de stemming afgerond. Veel aanwezigen wisten niet eens meer waarover het ging. De uitslag werd al op het podium afgeroepen terwijl de mensen in de zaal nog naar het juiste stembiljet op zoek waren.

Maar ja, wat deed het ertoe? Het ging uiteindelijk maar om één vraag: Hoe groot is de steun voor de door Maxime Verhagen gesloten akkoorden? Daarvoor werden de stembiljetten nageteld. Dat moet ’m toch tegengevallen zijn. Het is voor Maxime dan ook nog geen gelopen koers. Om de samenwerking met de PVV er binnen zijn Tweede Kamerfractie door te krijgen heeft hij een mirakel nodig. De dissidenten Koppejan en Ferrier weten zich gesterkt door 30% tegenstemmers. Zouden zij nog roet in het eten durven gooien? Als dit stukje verschijnt weten we wellicht meer.

Nu we het toch over mirakels hebben. Het congres deed me een beetje denken aan Lourdes. Een zwermende massa naar wonderen smachtende bedevaartgangers. In bonte processie trokken de sprekers aan microfoon en camera voorbij. Geëxalteerde aanhangers van Verhagen en zijn regeerakkoord, totaal overspannen tegenstanders, betweters, predikers, mekkeraars, klepzeikers, bruggenbouwers en de onvermijdelijke carrièrepiefjes.

Mooie televisie. Alles zat erin. Urenlange non-stop reclame voor het CDA. Maar het is de partij gegund. Zij kan wel een opsteker gebruiken. Tip voor het regeerakkoord: breng de vergoeding voor tandheelkundige zorg snel weer op niveau want het gaat niet goed met de christendemocratische gebitten. Volgens mij mist Eurlings een tand, Verhagen moet nodig zijn ondergebit laten nakijken en Aantjes is toe aan een tandenborstel met kwaliteit hard.

Onder de congresgangers ontwaarde ik ook Rudi Klein Heerenbrink. Hij was druk met zijn mobieltje in de weer. Helaas, geen tweetjes. Volgens eigen zeggen zou hij tegen het akkoord stemmen maar ik vraag me af of hij dat ook daadwerkelijk heeft gedaan. Rudi verandert immers wel vaker van mening. Bas Geerdink twitterde in juni dat hij geen VVD-er meer zou zijn als de VVD met de PVV zou regeren. Rudi Klein Heerenbrink reageerde daarop met: ‘ïdem hier met het CDA. CDA samen met PVV is niet mijn CDA’. Bas voegde uiteindelijk de daad bij het woord maar Rudi blijft gewoon lid van zijn partij en raadsvolger van de Rhedense fractie. Nu ben ik op zoek naar een passende politieke bijnaam voor Rudi. Helpt u me daarbij? Stuur uw suggestie naar theo.kooijmans@telfort.nl. Ik verloot een boekenbon van 15 euro onder de inzenders. Wel even uw naam, adres en telefoonnummer vermelden

Keerzijden

De SP probeert het initiatief van de protestacties tegen de goederentreinen naar zich toe te trekken. Daarbij hanteert zij een verborgen agenda. De actie “Laat de goederentrein varen” leek me een goed initiatief. Ik heb ‘m dan ook ondertekend. Maar na enige tijd besefte ik dat deze medaille een keerzijde heeft. Nederland heeft destijds met Duitsland afspraken gemaakt over de aansluiting van de Betuweroute op het Duitse spoor. Nu die worden uitgewerkt verzet de SP zich daartegen. De actie “Laat de goederentreinen varen” werd ook gevoerd in Zevenaar en de grensstreek. Voor de bewoners langs de IJssellijn maakt dat een groot verschil. Als de Betuweroute niet wordt doorgetrokken dan neemt de druk van de goederentreinen op de IJssellijn alleen maar toe. De SP speelt dus wel mooi weer met haar acties maar ik had liever het complete verhaal gehoord. Ik begrijp best dat de partij voor de mensen in de grensstreek wil opkomen maar dan moet ze dat bij zo’n actie expliciet vermelden. Door dit onder de mat te vegen belazeren de gestaalde kaders de boel. Stom van mij dat ik dat niet eerder doorhad want dan had ik de actie absoluut niet gesteund.

Nog ’n politieke medaille met twee kanten. De Gelderse CDA-gedeputeerde Marijke van Haaren pleitte voor nieuw onderzoek naar de aanleg van een Noordtak. Maar ze ziet die nog niet door de Achterhoek gaan want dat is dichtbevolkt gebied. Liever een Noordtak over Duits grondgebied. Van mij mag ’t, graag zelfs. Maar als dat niet in Duitsland lukt dan mag die Noordtak van mij best via de eerder geplande route door de Achterhoek gaan. En dan moet ze niet uit haar nek gaan kletsen over de Achterhoek als een dichtbevolkt gebied. Maar ja, wat wil je, de CDA-kiezers in de Achterhoek zitten natuurlijk niet te wachten op een nieuwe discussie over de Noordtak. En die mag je als politicus niet uit het oog verliezen.

Het zijn de bekende holle frasen van deze gedeputeerde. Van Haaren liet Rheden al vaker in de kou staan. Als het erom gaat is ze in geen velden of wegen te bekennen. Zij zat achter het stuur van Hart voor Dieren toen het project financieel uit de bocht vloog, zij liet Rheden vallen toen het er met de rondweg om Laag-Soeren op aankwam en zij weigerde de portemonnee te trekken voor variant 3 van de Traverse Dieren. Hopelijk houdt ze het volgend jaar voor gezien. Jan Jacob van Dijk, de kersverse lijsttrekker van het CDA voor de provinciale verkiezingen, heeft zelf in Rheden gewoond. Hij kent de IJssellijn goed en kan zich beter inleven in de bezwaren van de bewoners tegen de spoorplannen. Ik hoop alleen dat hij zich dat ná de verkiezingen ook nog herinnert.

Zo, ik heb weer even wat stoom afgeblazen. Dat neemt niet weg dat de goederentreinen moeten worden geweerd. 7 oktober komt het spoorplan in Den Haag opnieuw aan de orde. Aanstaande zaterdag is actiedag. Dan laten belangenverenigingen langs de hele IJssellijn van zich horen. Steun ze! Maar hou de politieke medestrijders in de gaten!

Xenos

De volksverhuizingen naar de westerse wereld hebben de samenleving ingrijpend veranderd. Heette de buurman veertig jaar geleden nog Jan en de buurvrouw Marie, nu is het bijna even gewoon dat zij luisteren naar de namen Abdoel en Fatima. Zij brachten hun gewoonten én hun geloof met zich mee. Dat was en is nog steeds wennen voor Jan en Marie.

In de jaren negentig schreef Samuel Huntington zijn “Botsing der beschavingen”. Vóór 1989, de val van de muur, was het simpel. De wereld werd gevormd door twee elkaar bestrijdende invloedssferen, de communistische dictaturen onder aanvoering van Rusland en China en het vrije kapitalistische westen dat door de Verenigde Staten werd geleid. Sinds die tegenstelling wegviel is de wereld zich aan het herschikken in een groot aantal blokken die naar gelang het uitkomt met of tegen elkaar samenspannen. Naast onder andere China, Rusland, India en het “westen” identificeert hij ook een moslim-blok, een conglomeraat van staten die, met een superjonge, snel groeiende bevolking en religie als hefboom een plaats op het podium van de macht eisen.

Een lezenswaardig geschrift. De makke is dat er nogal wat mensen op deze wereld zijn die het als de enige ondeelbare waarheid beschouwen en deze nieuwe orde als uitgangspunt nemen voor al hun handelen. Zij raken daarbij verstrikt in vijanddenken. Dat wereldbeeld krijgt helaas steeds meer voet aan de grond. Politici, ideologische en religieuze leiders dragen die boodschap in toenemende mate uit. Zij brengen een vliegwiel van onverdraagzaamheid op gang dat nauwelijks te stoppen is. De strijd verhardt zich met de dag. Hun belangrijkste wapen is de angst voor het vreemde. En hun aanhang groeit en groeit. Niet alleen in Nederland maar ook in de moslim-wereld.

De botsing tussen de culturen trekt diepe voren in de samenleving. Als deze ontwikkeling niet wordt gestopt dan komt het op zeker moment tot een uitbarsting. Niet alleen in Verweggistan maar ook in onze maatschappij. Er zijn mensen die dat prima vinden maar ik zit daar allerminst op te wachten. Ik gun onze kinderen een onbezorgder toekomst.

Nederland is geen eiland waarop we ons kunnen verschansen. De wereld is niet buiten te sluiten. Wij moeten op weg naar een nieuw evenwicht in een samenleving die leefbaar is en blijft. Daarvoor is begrip nodig en soms een beetje humor. De versleten deken van politieke correctheid kunnen we daarbij niet gebruiken. Geef die maar mee aan de voddenboer

Dat evenwicht bereiken we alleen als Jan en Marie, Abdoel en Fatima hun angsten overwinnen en elkaar accepteren. Vreemdelingenhaat en extreem denken, over en weer, is daarvoor een slechte raadgever. Jan is geen bruine nazi en Abdoel geen religieuze fascist, Marie geen vogelvrije lellebel en Fatima geen gekopvodde voetveeg. De meesten van ons zijn doodgewone boerenlullen die moeten sappelen voor hun dagelijkse brood en die hun kinderen op een fatsoenlijke manier groot willen brengen. Daar hebben we onze handen meer dan vol aan.

En laten we het boek van Huntington vooral niet heilig verklaren. Heilige boeken hebben de mensheid al genoeg ellende bezorgd.

Collaboratie

De Nederlandse politiek bevindt zich in gevaarlijk vaarwater. Ik heb eens wat uitspraken van politici van het afgelopen jaar opgezocht. Vooral de beschuldigingen aan het adres van Wilders zijn niet mis te verstaan. Vaak gebeurt dat niet rechtstreeks maar blijft het bij suggesties en associaties, vergelijkingen met de NSB en het bruine gedachtegoed.

De NSB was een club van verderfelijke landverraders. Iemand die met de NSB samenwerkte pleegde collaboratie. Dus als je de PVV op een lijn met de NSB stelt dan zijn de VVD en het CDA collaborateurs. Niet alleen als dat gedoogkabinet er komt maar ook nu al. Zij zijn immers ten volle bereid om met de PVV samen te werken. En wie met pek omgaat wordt er mee besmet. Maar de partijleiders zeggen wel A maar geen B. Want als je die gedachtengang consequent volgt dan zul je daar naar moeten handelen. Ten minste, als je staat waar je zegt voor te staan.

Het kan nog komen maar ik heb nog geen van hen iets in die richting horen zeggen. Dat tekent hun schijnheiligheid want als er werkelijk consequenties zouden worden getrokken dan wordt iedere vorm van samenwerking, van collaboratie, onmiddellijk stopgezet. Op alle niveaus.

Dat betekent dat in alle soorten besturen de samenwerking wordt opgezegd. In gemeenten, provincies, waterschappen en allerlei maatschappelijke instellingen. Dat zou nog eens wat zijn zeg. Wethouders, gedeputeerden en bestuurders die massaal hun zetels ter beschikking stellen. Honderden pluche stoelen raken dan onbezet. Overal worden coalities waarbij naast het CDA of de VVD ook GroenLinks, de SP, de PvdA of D66 zijn betrokken opgebroken. Een totale herschikking van de macht.

Maar ik zie dat nog niet gebeuren want de gehechtheid aan het pluche is ongemeen sterk en wat de heren in Den Haag uitspoken heeft natuurlijk geen effecten op regionale of lokale samenwerking, dat begrijpt u. Stel je voor! Dat heeft niets met elkaar te maken! Er wordt dan ook grotelijks omheen geluld. Zowel van bovenaf als van onderop. De weinige uitzonderingen daargelaten.

Het is van tweeën een. Of je erkent dat de PVV geen donkerbruine kleur heeft of je trekt de lijn door en acteert daar ook op. Je stopt niet halfweg omdat dat baantjes kan kosten. Dan geef je als partijleider van de SP, GroenLinks, de PvdA of D66 opdracht aan al die mindere goden in het land om de samenwerking met het CDA of de VVD onmiddellijk te beëindigen en te voorkomen dat zij ook collaborateurs worden. Anders ben je een schijnheilige hypocriet die woorden spuit (van spuien) zonder daar echt consequenties aan te verbinden.

Mijn boodschap is dat u al die grote woorden met een korreltje zout moet nemen. Er wordt desnoods samengewerkt met de duivel zelf. Zolang er maar pluche te verdelen is. Dat geldt voor veel partijen en politici. Schijntegenstellingen worden opgeblazen om het zetelaantal te verdedigen en zo mogelijk uit te breiden. Door kampioenen van vrijheid en recht die hun blik gericht hebben op macht en een zo groot mogelijk stuk van de koek.

Kedengedeng

In de Randstad moet ruimte op het spoor worden gemaakt voor het spoorboekloos rijden. CDA-minister Camiel Eurlings (ja, hij zit er nog steeds) wil daarvoor het railgoederenvervoer zoveel mogelijk naar het oosten van het land verplaatsen. Het gebruik van de Betuweroute wordt opgevoerd en hij is van plan 40 tot 60 extra goederentreinen per dag over de IJssellijn te sturen.

Het verzet heeft zich georganiseerd in RONA, Regionaal Overleg Noordelijke Aftakking, een bundeling van belangengroeperingen langs de IJssellijn en de Twentelijn. Een prima club die met bezieling tegen Eurlings’ plan ten strijde trekt. De Rhedense politiek stelt zich ook redelijk eensgezind tegen die plannen op. En het is al maanden een komen en gaan van Haagse partijbonzen die zich op de hoogte komen stellen van de situatie langs het spoor.

Behalve het CDA zijn alle lokale partijen mordicus tegen de komst van extra goederentreinen. Het CDA had natuurlijk ook niet om die treinen gevraagd maar voegt zich toch naar de plannen van partijgenoot Camiel. Kwestie van partijdiscipline. De christendemocraten zoeken het daarom in maatregelen waarmee de “leefbaarheid wordt gewaarborgd”.

Dat klinkt mooi maar het zegt geen bal. De mens heeft bewezen zich in allerlei moeilijke, ongezonde en onveilige omstandigheden te kunnen handhaven. Tenslotte went alles, behalve hangen, nietwaar! Nee, het gaat erom of we de leefbaarheid op hetzelfde niveau kunnen houden. Dat is al moeilijk genoeg. De spoorlijn zet de leefomgeving, zonder die 60 extra goederentreinen, nu ook al onder zware druk.

Maatregelen om geluids- en trillingshinder tegen te gaan, de bereikbaarheid en de veiligheid te garanderen, het milieu en de natuur te beschermen zullen alle op een of andere manier leiden tot ingrepen in de dorpen en het landschap. En daarmee het leven van alledag negatief beïnvloeden. De leefbaarheid hou je niet op hetzelfde peil met de aanleg van betonnen verkeersgoten onder het spoor, met een muur van geluidsschermen en met het opheffen van spoorovergangen. Wat moeten wij met die honderden meters lange kolossen van staal die door onze dorpen denderen? Moeten mensen vluchten in geluiddichte woonbunkers waarin zij schuddend op het ritme van rammelende wagons de gewaarborgde leefbaarheid ervaren? Kortom, wat moeten wij met een leefomgeving die wordt verpest? Wat kost dat “waarborgen” trouwens? Het geld groeit in Den Haag toch ook niet aan de bomen. Dat wordt hoogstens ’n zalfje hier en ‘n pleistertje daar. Lapmiddelen!

En wie garandeert mij dat het bij 60 treinen blijft? Tien jaar geleden zei minister Netelenbos dat er hooguit 21 goederentreinen op de IJssellijn zouden rijden. De maximumcapaciteit was daarmee immers bereikt. Waarom zou ik die bullshit nog geloven? Over ’n paar jaar berekent een of andere cijferknutselaar met hersenen die zijn samengesteld uit rails, locomotieven en wagons dat de spoorlijn met gemak 150 goederentreinen aankan.

Alleen de Tweede Kamer kan nog een spaak in Eurlings’ spoorwiel steken. Vandaag praten RONA-woordvoerder Arnoud Scheltema uit Rheden en wethouder Ron König met de vaste Kamercommissie. Ik hoop dat het niet bij stoom afblazen blijft maar dat hun argumenten het parlement zullen bewegen de minister terug te fluiten.

Moeras

VVD-raadslid Bas Geerdink zette zich na de laatste verkiezingen sterk af tegen de PVV. Toen een gedoogakkoord steeds waarschijnlijker werd poogde hij nog wel onder eerdere uitspraken uit te komen maar hij koos uiteindelijk toch eieren voor zijn geld. Hij verlaat de VVD en geeft zijn raadszetel op. Een stap die respect verdient. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald. De kritiek op zijn aanvankelijk inconsequente gedrag is hem waarschijnlijk hard gevallen. Wat mij verbaast is dat er geen enkel verweer kwam, niet van Bas Geerdink zelf maar ook niet van de VVD-afdeling Rheden. Ik vermoed dat er de afgelopen tijd heel wat discussies binnen de raadsfractie zijn gevoerd maar uiteindelijk heeft de Rhedense VVD hem als een baksteen laten vallen. Bas is door zijn politieke maten gewoon in de steek gelaten.

Volgens Bas Geerdink herbergt de Rhedense VVD nog een dissident. Hij twitterde begin augustus aan Wim Pieper dat er binnen de VVD-fractie nog iemand niet gelukkig is met de gang van zaken. Die “iemand” lijkt vooralsnog meer aan het pluche dan aan principes te hechten want hij (of zij) houdt de kaken tot nu toe stijf op elkaar. Maar wie weet, misschien komt die persoon later nog uit de kast.

Ik verwacht zelf niet veel goeds van een VVD-CDA-PVV-combinatie. De tweespalt in de samenleving zal verder worden vergroot en de laatste restjes van de verzorgingsstaat zullen worden weggespoeld.

Geert Wilders zit op rozen. Als er een gedoogakkoord komt is hij de volksheld die ‘t ‘m toch maar flikt. Als hij wordt buitengesloten dan zal de volkswoede zich verder uitbreiden en van “onze Geert” een nog groter idool maken dan ie nu al is.

De aantrekkingskracht van de PVV is niet verwonderlijk. Mensen voelen zich door de traditionele politiek in de steek gelaten. Machteloos en steeds woedender over al het onrecht dat hen is aangedaan zoeken grote bevolkingsgroepen wraak. Die woede beperkt zich al lang niet meer tot de volkswijken die de multiculturele samenleving op hun bord geschoven kregen en de daarmee gepaard gaande problemen zagen toegedekt door de deken van politieke correctheid.

De verzorgingsstaat bleek niet langer betaalbaar en wordt ontmanteld. Maar de sloop van het sociale bouwwerk wordt niet gecompenseerd door een samenleving die werk en voldoende inkomen voor iedereen garandeert. Intussen verzuipt het individu in de schaalvergroting en de uitwassen van blinde marktwerking zijn haast dagelijks in het nieuws. Het politieke antwoord op die problemen kan het best worden samengevat met de term “eigen verantwoordelijkheid”. Politiek correct jargon voor “We zien ook geen uitweg meer dus u bekijkt ’t maar.”

Geen wonder dat mensen op zoek gaan naar meer zekerheid. Zij willen een geordende wereld, waar gezag nog gezag is, waar men de buurman nog kent en waar men zich “thuis” voelt. De PVV speelt daar perfect op in. De drassige voedingsbodem daarvoor is gecreëerd door de traditionele politiek. Maar die is niet meer in staat dat moeras weer droog te leggen. Met het politiek correct toedekken en het negeren van problemen zal ze het in ieder geval zeker niet redden.

Aan de boorden van de IJssel

De Raad van State vloerde de gemeente Rheden met een ippon. Rheden had Belangengemeenschap De Steeg en Havikerwaard niet buitenspel mogen zetten in de bezwaarprocedure tegen de bouw van een kantoorpand aan de Hoofdstraat in De Steeg. Volgens de gemeente had de vereniging daar niks mee te maken maar de rechter dacht daar anders over. De belangenclub heeft het volste recht mee te praten over alle Steegse aangelegenheden. Daar is de vereniging namelijk juist voor opgericht en, zeer belangrijk, dat staat op de juiste manier opgeschreven in de statuten van de vereniging. De rechter vond vooral van belang dat het werkgebied van de vereniging, De Steeg en Havikerwaard, duidelijk is omschreven en geografisch begrensd. En het doel van de vereniging is ook duidelijk genoeg.

Een opsteker voor de Stegenezen. En werk aan de winkel voor de andere belangenverenigingen. Ik heb een snel rondje langs de websites van de Rhedense belangenverenigingen gemaakt. Alleen bij Soerens Belang vond ik statuten. De belangenverenigingen van Dieren, Spankeren, Rheden en het Velpse Daalhuizen geen statuten maar zij hebben het werkgebied op hun website duidelijk aangegeven. Ik weet niet of alleen dat laatste voldoende is. Waarschijnlijk is ’t allemaal best in orde maar het kan geen kwaad om de statuten nog ’s goed door te vlooien. Staat alles wel duidelijk genoeg en officieel beschreven? Voorkom dat je op ’n ongelegen moment door de gemeente wordt afgeserveerd.

Hoe staat het trouwens in Doesburg? Zijn daar wel belangenverenigingen? Ik heb op internet wel iets gevonden over een wijkraad Beinum. Clemens Cornielje, nu Commissaris van de Koningin in Gelderland, is eind jaren zeventig ook nog even lid geweest. Is die club nog steeds actief?

Nu ik het toch over Doesburg heb. De IJssel stroomt kalm langs de oude Hanzestad. Spelen daar geen heikele kwesties? Laat me de kachel eens opporren. Hoe komt het toch dat Doesburg de blik steeds nadrukkelijker oostwaarts, naar Doetinchem en Zutphen, richt? Ligt een huwelijk met buurman Rheden niet méér voor de hand? Waarom komt samenwerking met Rheden niet goed van de grond? Na de gemeentelijke herindelingen in de Achterhoek bleef Doesburg eenzaam en alleen achter. Op het herindelingsbal bleek de stad een muurbloempje. De bruidsschat voor het verarmde Doezebarg was te hoog. Mogelijk speelde het SP-imago de stad bij die mislukte paringsdans ook parten. Hoe dan ook, de huwelijkskandidaten maakten zich ijlings uit de voeten. De Rhedense politiek maakte daarna voorzichtig avances maar de rijke vrijer werd afgewezen. Doesburg vreesde haar stadse identiteit te verliezen en beneden haar stand te trouwen. Zij is nu op zoek naar haar Achterhoekse wortels. ‘t Is daarbij mooi meegenomen dat Doesburg niet aan Doetinchem of Zutphen grenst. De liefde blijft dus platonisch. Hoe denken de Doesburgers daar zelf over? Laat wat van je horen, wil je? Keer je hart maar binnenste buiten!

Nog ’n nabrander over het gedoogkabinet en al dan niet consequente Rhedense politici. Rudi Klein Heerenbrink heeft vorige week, nog vóórdat mijn stukje verscheen, het anti-PVV-manifest van CDA-partijgenoten ondertekend. Waarvan akte! Hij zag de bui zeker al hangen.

Op gang

Het einde van de vakanties is in zicht. De politiek kan weer aan de slag. Ik help Rheden even op gang. Zo zit VVD-wethouder Hans Elsenaar in een lastig parket met de beloofde ontsluiting van de Beemd. Zijn voorstel om het bedrijventerrein met behulp van een verkeerslichtinstallatie aan te sluiten op beide weghelften van de A348 stuitte op een njet van de provincie. Zijn laatste idee, een op- en afrit aan de noordkant van de snelweg, bij de Rietganssingel in Nieuw Velp-Zuid, zit ook op dood spoor. De provincie wil wel meewerken maar alleen als er voldoende draagvlak is. De bewoners van Nieuw Velp-Zuid zitten niet op die aansluiting te wachten en nu gooien de ondernemers van de Beemd ook de kont tegen de krib. Zij gaan toch voor de verkeerslichten. Helaas voor Hans. Denk je als rechtgeaard VVD-er dat je de ondernemers een pleziertje doet en dan wordt je cadeautje niet gewaardeerd. Dus Hans, kappen daarmee! Je kunt voor de vorm nog even bij de provincie over die verkeerslichten doorzeuren maar dan houdt het op. Ze zoeken het maar uit daar op de Beemd. Kost natuurlijk wel weer ’n paar kiezers maar sois, jij hebt je best gedaan. Misschien kun je nog iets met de Beemdenaren goed maken door te zorgen voor openbaar vervoer en meer parkeerruimte. En gooi voortaan eerst een visje bij je doelgroep uit. Dat voorkomt narigheid achteraf.

Buren van de Beemd, de ontwikkelaars van Riviersteen, hebben ook nog een potje op het vuur staan. VVD-wethouder Haverkamp was eerder dit jaar aanvoerder van het raadsblok (VVD, CDA, Gemeentebelangen) dat de Riviersteen-plannen torpedeerde. Riviersteen loopt nu naar de rechter. De kernvraag zal zijn in hoeverre het Rhedense college bij de eigenaar van Riviersteen verwachtingen heeft gewekt waar hij letterlijk en figuurlijk op mocht bouwen. Ik ben geen jurist maar ik denk dat hij sterk staat. Gemeentebestuur en Riviersteen werkten immers jarenlang intensief samen. Voorlopig lijken Rheden en de VVD zich geen ernstige zorgen te maken. Voordat de gemeente de portemonnee moet trekken zijn we ’n jaar of zes, zeven verder. De publiciteit rond het proces kan van tijd tot tijd nog wel voor wat politieke pijntjes zorgen. Voor de goede orde. Ik zag zelf ook niets in de plannen voor een lustoord hoor. Ik constateer hier alleen.

Ik wil nog iets rechtzetten. Vorige week richtte ik mijn pijlen op de zigzagkoers van VVD-raadslid Bas Geerdink inzake de samenwerking van de VVD met Wilders. Bas kan zich troosten. Hij staat niet alleen. Een opmerking van Wim Pieper wees me de weg naar CDA-fractielid Rudi Klein Heerenbrink. In navolging van Bas beweerde Rudi op 12 juni “CDA samen met PVV is niet mijn CDA“ We zullen zien hoe consequent Rudi is. Hij heeft trouwens een uitweg die Bas niet heeft. CDA-partijgenoten hebben een verklaring tegen samenwerking met de PVV opgesteld. Als Rudi dat manifest tekent is hij klaar. Voor zo’n publieke uitlaatklep is binnen de VVD kennelijk geen ruimte. Zijn ze bij het CDA dan toch slimmer?

Politiek

Politiek Nederland is in rep en roer over de vorming van een VVD-CDA-kabinet met gedoogsteun van de PVV. VVD-aanvoerder Mark Rutte noemde PvdA-voorman Job Cohen sarrend de vroedvrouw van de op stapel staande combinatie. Voor de linkse partijen is iedereen buiten eigen kring de gebeten hond. Vooral informateur Lubbers zou buiten zijn boekje zijn gegaan. Hij had immers de opdracht de mogelijkheden voor een meerderheidskabinet te onderzoeken.

Dat heb ik even nagezocht. De informatieopdracht vraagt onderzoek naar ”een kabinet dat mag rekenen op een vruchtbare samenwerking met de Staten-Generaal”. Deze formulering leidt niet automatisch naar een meerderheidskabinet. Ook al is het daar in het verleden altijd op uitgedraaid. De bewering van Cohen en de zijnen klopt dus niet.

Job overspeelde zijn hand. Hij adviseerde Lubbers om eerst de mogelijkheden voor een rechts kabinet te onderzoeken. In de stellige overtuiging dat dit zou mislukken. Daarna zou de VVD toch weer bij de PvdA uitkomen. Zijn verzoek werd echter prompt ingewilligd.

Ja, er zitten soms slimmere spelers aan tafel. En de sluwste van allen is CDA-er Maxime Verhagen. De eerste poging een rechts kabinet te vormen kwam te vroeg. Maar hij fluisterde Mark Rutte toen wel in: “Als je er niet uitkomt weet je me te vinden”. Een meesterzet. Daarmee kon Rutte de Paars-plus-variant op de klippen laten lopen en kreeg de CDA-achterban de tijd om aan het idee van samenwerking met de PVV te wennen. Toen de tijd rijp was kon Rutte alsnog de rechtse gedoogkaart trekken.

Rutte wil persé een rechts kabinet, Wilders heeft er bijna alles voor over om de “linkse kerk” buiten de deur te houden en Verhagen’s CDA heeft nog ’n appeltje met de PvdA te schillen. Cohen heeft dat allemaal onderschat.

Over naar Rheden. Bas Geerdink, VVD-raadslid in Rheden, twitterde op 12 juni “ ....en mocht VVD toch met PVV gaan regeren, dan ben ik geen VVD-er meer.”

Op 30 juli, nadat de gedoogvariant op tafel kwam, klinkt het “Hier gaat de champagne open dat de PVV definitief niet gaat regeren! Kan Nederland toch nog gewoon in de spiegel blijven kijken...”

Ik vroeg: “Hoe zit dat Bas? VVD regeert wel degelijk mét PVV! Heb je nu ook plaatsgenomen in de draaimolen? Zwaaien en zwieren!” Waarop Bas antwoordde: “Als je niet in de regering zit, regeer je ook niet mee. Misschien komt er deze week nog een betere oplossing..” en “Theo, ik weet dat je graag zurig provoceert, maar je hoeft niet te doen of je dom bent hoor. Dat misstaat je!”

Bas slaagt met vlag en wimpel voor zijn politicus-examen. Politici horen immers recht te praten wat krom is. De PVV levert inderdaad geen ministers. Verder klopt er geen hout van zijn redenering. Wilders regeert in deze constructie mee vanuit zijn luie stoel. Zijn partij is het fundament waar het gedoogbouwwerk op rust. Maar, werpt Bas dan tegen, een fundament zit onder de grond. Je ziet ‘t niet. En als je iets niet ziet dan is het er niet. Logisch, toch?

Noodpakket

De overheid is druk met de campagne “Denk Vooruit”. We moeten ons voorbereiden op noodsituaties. De campagne zet blijkbaar weinig zoden aan de dijk want het is nu al de derde of vierde keer dat ik dergelijke Postbus 51- spotjes voorbij zien komen. We moeten echte overlevingsexperts worden. Een ramp is zo gebeurd: wees voorbereid! U kunt ieder moment voor langere tijd zonder stroom, water of gas komen te zitten. Om de eerste dagen daarna door te komen moeten we een noodpakket aanschaffen.

Even een zijsprong. Is dit nu een van de gevolgen van de liberalisering en het vermarkten van nutsbedrijven? Zorgt de op winst gerichte bedrijfsvoering van openbaar vervoerbedrijven, stroom- water- en energieleveranciers en het hele bedrijvennetwerk daaromheen voor extra grote risico’s voor de burgers? Neem nou de stroomvoorziening. Ringleidingen in het elektriciteitsnetwerk zorgen ervoor dat stroom via verschillende routes kan worden aangevoerd. De aanleg van dergelijke omleidingen kost echter veel geld. Geld dat de winstgevendheid van de betrokken bedrijven aantast. Ik weet niet op welke gronden wordt beslist om al dan niet in een ringstructuur te investeren. Wat, denkt u, geeft de doorslag? Het risico voor de burger of het financiële risico voor het bedrijf?

Terug naar de campagne. Er is niks nieuws aan. Oudere lezers zullen zich nog wel vroegere acties herinneren. De inmiddels verdwenen roemruchte Bescherming Bevolking speelde daarin een belangrijke rol. Begin zestiger jaren werd op ieder huisadres een enveloppe met instructies van deze BB bezorgd: “Wenken voor de bescherming van uw gezin en uzelf” Zo moesten we wegduiken onder een kast, tafel of keldertrap als we een kernexplosie waarnamen. Die was te herkennen aan een felle flits. Het noodpakket is sindsdien nauwelijks veranderd. Toen moest je zorgen voor koud voedsel, drinkwater, noodprivaat, zaklantaarn, kaarsen, zeep, beddengoed en verbandspullen waaronder driekante doeken van 130 x 90 x 90cm (het mochten ook handdoeken of luiers zijn) en grote veiligheidsspelden. En je werd gemaand binnen te blijven en de radio aan te zetten. Sindsdien is er niet zo heel veel veranderd. In het moderne noodpakket is een plaatsje ingeruimd voor waterbestendige lucifers. Dat is natuurlijk voor die kaarsen. En een opwindbare radio wordt aanbevolen. Het noodprivaat is van de lijst verdwenen. Is zeker te groot voor het nieuwe pakket. Zeep zie ik ook niet terug. Lijkt me niet geheel overbodig. Vooral als er nog wél stromend water is.

Er is een compleet rampenbestrijdingscomplex van de grond getild. Wetenschappers, politici en overheidsdienaren mogen zich uitleven in onderzoeken, congressen en vergaderingen, de media kunnen profiteren van reclame-uitingen en aan ondernemers is ook gedacht. Je kunt kant-en-klare noodpakketten kopen. In verschillende uitvoeringen, van eenvoudig tot luxe, van goedkoop tot duur, met opwindbare radio’s in diverse modellen.

Helaas, met de klandizie van burgers wil het maar niet vlotten. Ondanks de miljoenen die aan de campagne zijn uitgegeven. Leveranciers hebben slechts enkele tienduizenden pakketten kunnen slijten. Voornamelijk aan overheidsinstellingen en publieke organisaties. Burger Theo krabt zich eens achter de oren en denkt er het zijne van.

Op naar de volgende campagne!

Revisie (2)

Ha, een lezer die via een stukje in het Streekjournaal op mijn column reageert. De heer (of mevrouw) A.B. Quartel uit Doesburg antwoordt op mijn column Revisie van 7 juli. Daarin beklaag ik me erover dat de politiek met mijn stem aan de haal gaat. Dat is volgens Quartel wellicht de schuld van de kiezer zelf. We lijden allemaal teveel aan partijmatig gericht denken en hij (excuses als het mevrouw Quartel betreft) ziet een oplossing in minder partijen.

Hij vraagt zich af of ik weet hoe dit te verwezenlijken is. Nou, dat kan op een redelijk eenvoudige manier hoor. Je voert gewoon een districtenstelsel in of een kiesdrempel. Maar daar ben ik nu juist geen voorstander van. Dan leg je onevenredig veel macht in handen van slechts enkele partijen. Grote groepen kiezers komen dan buitenspel te staan. In een land als Groot-Brittannië willen de meeste kiezers juist van dat districtenstelsel af. Nederland heeft er in 1917 al afscheid van genomen. Ik vind het prima als het aantal partijen afneemt maar die moeten dan wel op een eerlijke manier ontstaan. Te kiezen via evenredige vertegenwoordiging, de meest eerlijke projectie van de wil van de bevolking. Laten we de democratische klok alsjeblieft niet 100 jaar terugzetten.

Wat let de politiek trouwens om zelf grotere partijen te vormen? Dat zou geen nieuws onder de zon zijn. Het CDA en GroenLinks zijn ook voortgekomen uit fusies. Ik wil voor zo’n fusie echter geen verzekeringspolis in de vorm van een districtenstelsel uitschrijven. Laat de kiezer maar rechtstreeks bepalen hoe groot of hoe klein een partij mag worden.

Een van de argumenten voor het beperken van het aantal partijen is dat ons land onregeerbaar dreigt te worden. Geen enkele partij heeft echt de overhand. Maar ik zoek de oplossing niet in minder partijen maar juist aan de andere kant, in meer invloed voor de kiezer. Ik heb daarvoor een aantal mogelijkheden aangedragen. Helaas vinden dergelijke ideeën weinig weerklank. Zelfs partijen die voor dat doel, meer macht voor de kiezer, zijn opgericht dreigen het hoofd in de schoot te leggen.

Overigens, is een “regeerloze” periode wel zo rampzalig? Niet te lang natuurlijk maar een paar maanden regeerstilte kan geen kwaad. Misschien wel goed dat er pas op de plaats wordt gemaakt. Worden we allemaal rustiger van. Ook politici. Een paar maanden ligt de regeltjesfabriek plat. Goed voor het onderwijs en de zorg. Dan kunnen die ook even op adem komen.

En als het niet lukt om een nieuwe regering te vormen dan moeten we maar opnieuw naar de stembus. Ik ben geen staatsrechtgeleerde of politicoloog dus ik weet niet of dat in de huidige situatie mogelijk is maar van mij mag ‘t. Het zou de dames en heren politici wel opnieuw erg zenuwachtig maken. Da’s waar.

Ik krijg wel meer reacties. Stel ik zeer op prijs. Maar via een ingezonden stukje vind ik het allermooist. Goed voor de publieke discussie die alle lezers dan kunnen volgen. Ik dank lezer Quartel dan ook zeer voor de moeite.

Zonnekoningen

Ik heb al eerder betoogd dat we van de provincie af moeten. De Gelderse magistraten in het Arnhemse provinciehuis werken daar vol overgave aan mee. We worden regelmatig vergast op de capriolen van deze bestuurders.

In 2001 dreigde Vitesse haar voetballicentie te verliezen. Enkele provinciale bestuurders deden daarop financiële toezeggingen aan Vitesse en de Vrienden van Vitesse over sanering van de schuldenlast en de huur van het stadion. Daarop staken de Vrienden zestien miljoen euro in de voetbalclub waarop de licentie alsnog werd verstrekt en een faillissement werd voorkomen. Maar die toezeggingen zijn nooit nagekomen. Voorstellen daartoe hebben Provinciale Staten nooit bereikt omdat het politieke draagvlak in de Staten bleek ontbrak. Vervolgens probeerden de bestuurders onder de afspraken uit te komen. De Hoge Raad gaf hen vorige maand echter een flinke draai om de oren en bevestigde een uitspraak van het Arnhemse gerechtshof. Vitesse en de Vrienden mochten ervan uitgaan dat de toezeggingen hard waren en de provincie moet nu alsnog over de brug komen. Dat gaat tussen de 20 en 30 miljoen euro kosten. Goed zo! Het gaat om de betrouwbaarheid van de overheid en bestuurders.

Je zou bovenstaande kwestie kunnen afdoen als een bedrijfsongeval, een verkeerde inschatting van de politieke realiteit. Maar het is structureel. Het gemarchandeer en gemanipuleer gaat gewoon door. Gedeputeerde Harry Keereweer twitterde vorige week “Morgen interview met journalist Gelderlander. Schrijft artikel over hoe cultureel erfgoed Biljoen voor gelderse gemeenschap werd behouden”. Hij wist toen nog niet wat er in dat artikel van journalist Rob Berends zou komen te staan. Het verscheen in de weekendbijlage van de Gelderlander en toont een onthutsend beeld van de gang van zaken rond de aankoop van het landgoed. Opnieuw stijgt de geur van misleiding op. Het Gelders Landschap hoestte elf miljoen euro voor het landgoed op, twee keer zoveel als het hoogste particuliere bod. Dat kon ze alleen doen dankzij acht miljoen euro provinciale subsidie, overheidsgeld dus. Op zich al een zaak waarbij veel en grote vraagtekens bij geplaatst kunnen worden. Maar er is meer. Naar nu blijkt wil de provincie de landbouwgrond op het landgoed omvormen naar natuur. Dat is tegen de wens van erflater Lüps in. Als dat ten tijde van de verkoop bekend was geweest dan had het Gelders Landschap nooit de hand op Biljoen kunnen leggen. De executeur-testamentair beschuldigt de stichting er nu van dat zij het landgoed onder valse voorwendselen heeft gekocht. Processen liggen in het verschiet. Ik hoop dat de koop wordt teruggedraaid en particuliere potentiële kopers en Biljoen-boeren niet langer de voet wordt dwarsgezet door de provincie.

We hebben in Rheden inmiddels een rijke ervaring met de machinaties en het geklooi van Gelderse bestuurders opgebouwd. Het wordt hoog tijd dat de Gelderse zonnekoningen stevig op hun politieke donder krijgen en dat hen ingepeperd wordt dat de provincie er voor de burgers is en niet andersom. Nog liever heb ik dat de provinciale bestuurslaag verdwijnt. En daar verandert de 60.000 euro die Rheden voor het verhogen van de uitkijktoren op de Emmapyramide krijgt niks aan.

Oorlog

Het is onderzocht en bewezen: ook apen voeren oorlog. In de strijd worden de mannetjes van de verliezende stam afgemaakt en de jongen opgevreten. De vrouwtjes worden als oorlogsbuit meegevoerd. De mens is dus niet het enige zoogdier dat zijn soortgenoten afslacht. Het zit in onze genen, we kunnen niet anders. Bij apen gaat het om een groter territorium waardoor de kans op voldoende voedsel toeneemt. Voedsel en water heeft de mens ook nodig maar het gaat om meer. Het gaat om comfort, om levensstandaard, om aanzien, om macht!

Oorlogen zijn er sinds het begin van de mensheid. De oorlogen en de strijd die wij vrijwel dagelijks op de voorpagina’s aantreffen wortelen soms in duizenden jaren geschiedenis. Terug te voeren op de luimen van farao’s, Romeinse keizers, middeleeuwse koningen, pausen en charismatische leiders van allerlei pluimage. Hun gedrag en hun beslissingen bepalen nog steeds de loop van de menselijke geschiedenis. Hoe zou onze wereld eruit zien als het Joodse volk niet uit Egypte was verdreven of als Jeruzalem niet door de Romeinen was verwoest? Zouden we dan geen Christendom, geen Islam, geen Tweede Wereldoorlog hebben gehad? Zouden we dan met Ra, Jupiter of veelarmige hindoe-goden zitten opgescheept? Het heeft niet veel zin om daarover te speculeren, we kunnen de geschiedenis toch niet veranderen. Intrigerend is het wel.

Strijd om macht en eer speelt zich af op elke denkbare schaal. Iedere groep, groot of klein, verdedigt zijn territorium en probeert die, als het even kan, verder uit te breiden. Het gaat erom wie op de top van de apenrots mag zitten. En als we dat niet bereiken dan proberen we er in ieder geval dicht bij te komen. Onze taal heeft zich daar ook op aangepast. We hebben niet voor niets de vergrotende en overtreffende trap. Het gaat om goed, beter, best.

Op dit moment zijn 16 miljoen Nederlanders in de ban van de strijd om de voetbalmacht. Ik ook. En dat veroorzaakt stress. De uitschakeling van Duitsland door Spanje nam al wat van die spanning weg. We kunnen weliswaar geen wraak meer nemen voor 1974 maar een eventuele nederlaag zou een nieuw nationaal voetbaltrauma veroorzaken. En we staan in ieder geval een treetje hoger op de voetballadder. Verliezen van de Spanjaarden is erg maar niet zo erg als verliezen van Duitsland. En de Tachtigjarige Oorlog ligt alweer vier eeuwen achter ons. Trouwens, die hebben we onder aanvoering van Oranje toch maar mooi gewonnen en de Zeven Provinciën ontplooiden zich in die periode tot wereldmacht.

Ik schrijf dit stukje op zondagmorgen. Vanavond de finale. De spanningsmeter loopt alweer op. Een zekere octopus Paul, achtarmige mosselwichelaar in Duitse dienst, voorspelt winst voor Spanje. Laat ‘m zijn snavel houden. Gelukkig kozen zowel Gelderse ganzen als mijn honden voor Oranje. En die hebben toch echt meer verstand van voetbal dan die inktkoelie.

De Spaanse armada strandt in Johannesburg. De Twaalf Provinciën winnen deze oorlog. Oranje grijpt opnieuw de macht. Het zit immers in onze genen.

Kom op Dirk, pof ‘m d’r in! Goooooooooooal!

Revisie

Zodra er bestuurszetels vrijkomen raken politici verblind. Het pluche scheurt politieke overtuigingen aan flarden. Het gaat dan om de baantjes en de status die een ambt als wethouder, gedeputeerde, staatssecretaris of minister geeft. Een politieke overtuiging is aardig maar een politieke carrière is veel mooier. Jammer genoeg is de politiek vergeven van zulke figuren. Mensen die vooral een carrière op het netvlies hebben. Voor wie het gaat om persoonlijke ambitie waarbij de politieke boodschap slechts verpakking is. In Den Haag dreigt opnieuw zo’n scenario. Politici die elkaar vóór de verkiezingen bijkans afmaakten kruipen weer gezellig bij elkaar voor een stoelendans om de macht. En achter hen staan de kandidaten die het bij de verkiezingen niet gered hebben te trappelen om de vrijkomende Kamerzetels te bezetten.

Misschien oordeel ik te hard. Er zijn best mensen wier ambitie gedreven wordt door politieke overtuiging en het publieke belang. En in het bedrijfsleven speelt persoonlijke ambitie ook een grote rol. Daar wordt het juist gestimuleerd. Maar als die ambitie niet meer met het bedrijfsbelang spoort of als er grove fouten worden gemaakt dan is het snel afgelopen met de carrière. In de politiek gelden andere wetten. Op een enkele uitzondering na blijven politici gewoon zitten tot de volgende verkiezingen.

De politiek gaat opnieuw met mijn stem aan de haal en gebruikt die op een manier die ik niet wil. Ik drijf steeds verder weg van de politieke haantjes en hennetjes. Waarschijnlijk gaat mijn stem de volgende keer daarom óók naar een protestpartij. Ik zeg óók omdat velen net als ik langzamerhand doodmoe worden van die coalitie-spelletjes. De kiezer heeft niets meer te vertellen en kijkt knarsetandend toe hoe de handel in gebroken beloften verloopt.

Ons democratisch systeem is toe aan een opknapbeurt. De kiezer moet meer invloed krijgen. Anders loopt het systeem vast. Dat besef dringt echter nauwelijks door en ik zie voorlopig alleen maar tegengestelde bewegingen. D66, juist opgericht om verkalking van het systeem tegen te gaan, krabbelt terug en heeft de strijd voor referenda en gekozen ambtsdragers op een laag pitje gezet. Er zijn ook mensen die de politiek overzichtelijker willen maken door invoering van een districtenstelsel naar Brits model. Maar zo’n systeem geeft geen eerlijke afspiegeling van de wil van de bevolking. De meeste Britten willen er trouwens maar wat graag van af.

Er zijn mogelijkheden genoeg voor een democratische oppepper. Het referendum en de gekozen ambtsdrager zouden al stappen in de goede richting zijn. Of we gaan iedere twee jaar de helft van de kamer, staten of raad vervangen. Dat houdt partijen beter bij de standpunten waarmee zij ons vóór de verkiezingen naar zich toe gelokt hebben. Je zou ook kunnen kijken naar een kiessysteem waarin meer stemmen worden uitgebracht. Bijvoorbeeld een tweede stem die de voorkeur voor coalitievorming met een andere partij aangeeft. En het Duitse systeem, een mix van districtenstelsel en evenredige vertegenwoordiging, heeft ook aantrekkelijke kanten.

Dat er iets moet gebeuren staat voor mij vast. Maar ik heb er een hard hoofd in. Men lijdt het meest door het lijden dat men vreest. Dat geldt voor de meesten van ons. Ook voor politici.

Naoberschap

Arnhem worstelt met het Nationaal Historisch Museum. Of beter gezegd, Arnhem helpt de tegenstanders die het niet zien zitten dat het Nationaal Historisch Museum in Arnhem wordt gevestigd. Eerder haalden de Ernemmers het plan al bijna onderuit door een voorstel om het museum in het centrum van de stad te vestigen en niet bij het Openluchtmuseum. Dat laatste was juist een belangrijk argument om het museum aan Arnhem te gunnen. Nu staat het museum weer op de tocht omdat volgens een rapport een ondergrondse parkeervoorziening 60 miljoen euro gaat kosten. De rivalen van Arnhem zien hun kans schoon om opnieuw in de aanval te gaan. Zij kunnen rekenen op aanzienlijke steun in de Tweede Kamer. Nu krijgt Arnhem een laatste kans. Binnen enkele maanden moet de tweemans-directie van het museum in oprichting aantonen dat een NHM, een Nationaal Historisch Museum, naast het Openluchtmuseum financieel haalbaar is.

De rijksoverheid heeft 50 miljoen euro voor het museum uitgetrokken. De meerkosten moeten ergens anders vandaan komen. Ik geef Arnhem weinig kans. Het is trouwens de vraag of de directeuren, Erik Schilp en Valentijn Byvanck, zelf wel zulke voorstanders van de geplande locatie bij het Arnhemse Openluchtmuseum zijn. Het lijkt er sterk op dat zij de zaak op z’n beloop laten. Ze zijn in ieder geval niet te betrappen op een stevige voorkeur voor Arnhem. De heren lijken nogal georiënteerd op de Randstad. Als ik de website van het NHM bekijk dan zie ik dat er in Amsterdam tentoonstellingen worden georganiseerd in samenwerking met de Nieuwe Kerk en het Amsterdams Historisch Museum. Arnhem blijft opvallend buiten beeld. Ik denk dat ze het niet zo erg zouden vinden als het museum alsnog in Amsterdam of Den Haag zou verrijzen. Het zou me dan ook niet verbazen als Arnhem gepiepeld wordt.

Moeten onze Arnhemse buren daar nu rouwig om zijn? Het lijkt me niet. Het Stationskwartier, voetbalclub Vitesse en Rijnboog hebben de stad al vele miljoenen gekost. Arnhem kan zich geen nieuw financieel echec veroorloven.

Een raadslid uit Ede stelt voor om het NHM in Ede te vestigen. Waarom zouden wij Rheden dan niet in de strijd werpen? Ik pleit al jaren voor Riviersteen als vestigingsplaats voor het NHM. Het terrein ligt op een prachtige plek in de uiterwaarden aan de IJssel. Kan het nog Hollandser? De infrastructuur is al aanwezig. Riviersteen is uitstekend bereikbaar via de A348 en de afslag ligt er al. Daar kan een prachtig museum worden gebouwd, compleet met uitgebreide parkeervoorzieningen. Dat zal inclusief de aankoop van de grond echt niet meer dan 50 miljoen euro hoeven te kosten. Eindelijk een project dat betaalbaar is en waarvan je niet meteen hoeft te vrezen voor gigantische kostenoverschrijdingen. De Arnhemse bossen blijven gespaard en de verkeersdruk in Arnhem-Noord wordt ontzien. En er zijn creatieve oplossingen mogelijk waarbij de eigenaar van het terrein ook aan zijn trekken komt.

Laten de Stadsregio, de provincie Gelderland, Arnhem en Rheden elkaar de helpende hand toesteken. Dan kunnen ze aantonen dat samenwerking tussen overheden best wel mogelijk is. Nodig alvast eens wat Haagse politici uit voor een kijkje op Riviersteen.

Nee heb je! Ja kun je krijgen!

Naschrift Theo: Zie ook mijn eerdere pleidooien Nationaal Historisch Museum naar Riviersteen (2) van december 2008 en Nationaal Historisch Museum naar Riviersteen van 3 juni 2007 op weblog Politiek Rheden.

Ter oriëntatie: Ligging Riviersteen (rechts) tov Openluchtmuseum (linksboven)

Klik op een van de afbeeldingen om te vergroten



Ligging Riviersteen - tussen IJssel en A348