Aanstaande zaterdag herdenken we de oorlogsslachtoffers. Het comité 4 en
5 mei definieert dit als volgt: “Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei
herdenken we allen – burgers en militairen – die in het Koninkrijk der
Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het
uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij
vredesoperaties.”
Ik kan me daar volledig in vinden. In de
gemeente Bronckhorst denkt men daar anders over. Het gemeentebestuur wil ook de
in Vorden begraven gesneuvelde Duitse soldaten bij de herdenking betrekken. Geen
goed idee! Die soldaten waren radertjes in de Duitse overheersingsmachine en geen
mens weet wat zij, vrijwillig dan wel onvrijwillig, in de oorlog hebben
uitgehaald. Niet doen dus. In ieder geval niet op 4 mei. Daarmee vervaagt de
scheidslijn tussen slachtoffer en dader.
Bij tienduizenden
werden Joden, zigeuners, homo’s en Jehova-getuigen afgeslacht. Als we de
herinnering aan hen laten wegzinken dan kunnen we beter ophouden met herdenken.
Zomaar wat namen. Onschuldigen
als de vier jaar oude Hans van Cleef, op 10 september 1943 overleden in
Auschwitz of Herman Coevorden die op 1 oktober 1944 in de leeftijd van 19 jaar
werd gefusilleerd op Fliegerhorst Twente.
Bijna 200.000 Nederlanders lieten in de
Tweede Wereldoorlog het leven. Daaronder honderden mensen die hun leven
opofferden in het verzet.
Bankiers hebben tegenwoordig geen goede naam maar neem Walraven van Hall,
een van de bekendste verzetsstrijders. Hij was de “bankier van het verzet” die
via honderden medewerkers
eten en identiteitspapieren aan onderduikers verschafte en het verzet voorzag van
geld voor wapens. Hij bedacht tevens de grootste bankroof uit
de Nederlandse geschiedenis. De Nederlandse Bank, toen onder leiding van de NSB,
werd met vervalste papieren op een listige manier beroofd. Walraven van Hall
werd in januari 1945 door de nazi’s gefusilleerd.
Nog onlangs werd de identiteit van twee tot dan toe vermiste verzetsmensen
vastgesteld. Dankzij DNA-technologie werden de namen van Nicolaas Corstanje uit
Den Haag en Nicolaas van der Horst uit Amsterdam aan de vergetelheid ontrukt.
